Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Çalışma Kolu

Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Çalışma Kolu (Standing Commitee on Sexual and Reproductive Health and Rights Including HIV&AIDS) 1992 yılında IFMSA üyesi tıp öğrencileri tarafından oluşturulmuştur. Çalışma kolunun isminin kısaltması SCORA’dır. Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Çalışma Kolu’nun oluşturulduğu dönemde HIV epidemisi yaşanması ve günümüzde hâlâ devam eden birçok sorunun çok daha şiddetli olması dolayısıyla o dönemde SCORA’nın temel misyonu toplumu HIV’den ve Cinsel Yolla Aktarılan Enfeksiyonlardan korumak ve HIV&AIDS ile yaşayan insanlara destek olarak etiketlemeyi ve ayrımcılığı azaltmaktı. Günümüzde ise SCORA bu misyonunu korumakla birlikte aktif olarak savunuculuk faaliyetleri yürütmekte, geleceğin hekimlerinin kapsayıcı, eşitlikçi ve savunucu insanlar olmaları için tüm hızıyla çalışmaya devam etmektedir.

SCORA sayesinde dünyanın dört bir yanındaki tıp öğrencileri ulusal veya uluslararası platformlarda cinsellik, cinsiyet, cinsel sağlık ve üreme sağlığı ile ilgili farkındalık düzeylerini artırırlar.

SCORA’nın vizyonu kişilerin cinsel haklarının farkında olduğu, tüm insanların cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerine eşit ve güvenli bir şekilde erişebildiği, Cinsel Yolla Aktarılan Enfeksiyonlar ve HIV&AIDS üzerine bilgi birikiminin arttığı; enfekte olan kişi sayılarının, aktarım hızlarının sürdürülebilir oranlarla düştüğü, bütün deneyimlerin özel ve biricik olduğunun bilincinde olunarak herkesin deneyimlerine, cinsiyet kimliklerine, cinsel yönelimlerine saygılı olunan, evrensel cinsiyet eşitliğinin sağlandığı; ayrımcılıktan, nefretten ve eşitsizlikten uzak rengarenk yarınlar yaratmaktadır. SCORA bu vizyonu doğrultusunda;

  • Güvenli Alanlar
  • Güncel ve Kapsayıcı Dil Kullanımı
  • Cinsel Yolla Aktarılan Enfeksiyonlar
  • LGBTİ+ Hakları
  • Seks İşçilerinin Hakları
  • Seks+ Hekimlik
  • İstemli ve Güvenli Gebelik Sonlandırma
  • Hymen
  • Kontrasepsiyon Yöntemleri
  • Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği
  • Aile İçi Şiddet
  • Flört Şiddeti
  • Anne ve Çocuk Sağlığı
  • Orgazm Uçurumu
  • Cinsel Sağlık Problemleri
  • Genital Sakatlama
  • Regl Tabusu ve Regl Yoksulluğu
  • Parafililer
  • Etik porno

gibi çok farklı alanlarda hem yerel birliklerinde hem ulusal hem de uluslararası anlamda birçok çalıştay, kamp,kongre vb. etkinlikler düzenlemekte, küçük çalışma grupları açmakta ve eğitimler oluşturmaktadır.

Günümüzde SCORA'nın global olarak beş odak noktası bulunmakta ve bu 5 odak noktası etrafında çeşitli faaliyetler yürütülmektedir. Bu odak noktaları;

1. Kapsamlı Cinsellik Eğitimi (CSE- Comprehensive Sexuality Education )

2. Toplumsal Cinsiyet Temelli Şiddet (GBV-  Gender Based Violence)

3. HIV&AIDS ve Diğer Cinsel Yolla Aktarılan Enfeksiyonlar (HAS- HIV&AIDS and Other STI's)

4. Gebe Sağlığı ve Güvenli Gebelik Sonlandırmaya Erişim (MHASA- Maternal Health and Access to Safe Abortion)

5. Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği (SOGI- Sexual Orientation and Gender Identity) 

şeklinde sıralanabilir. SCORA bu alanlar üzerine geleceğin hekimlerinin yeterli teorik ve pratik deneyime sahip olması, bilgi birikimlerinin ve farkındalık düzeylerinin artırılması için çalışmalarına tüm hızıyla çeşitli basamaklarda devam etmektedir.

İlerleyen zamanın ve gelişen dünyanın aksine cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarının gerilemesini, cinsiyet eşitsizliğinin varlığını sürdürmesini, insanların cinsel haklarına eşit ve güvenli bir şekilde erişememelerini, cinsellikle ilgili birçok konunun tabu olmasını geleceğin hekimlerinin bir organizasyonu olarak hem bugün hem de gelecek için çok ciddi birer halk sağlığı problemi olarak değerlendiriyoruz. Böyle bir dönemde cinsellik ve cinsiyet ile ilgili tabuları tartışmaya açmayı, insanların cinsel haklarına erişebilmeleri için ayrımcılığı önleyerek saygıyı özendirmeyi, insanları HIV&AIDS ve diğer tüm cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlar hakkında bilinçlendirmeyi ve cinselliğin tam anlamıyla kavranmasını sağlamayı kendimiz için bir görev olarak görüyoruz.

SCORA’nın düzenlediği bazı etkinliklere örnek vermek gerekirse; Dünya AIDS Günü ve Akran Eğitimi Programları her sene 1 Aralık veya yakın tarihlerde SCORA tarafından gerçekleştirilen iki ana projedir. Bu etkinliklerde dünyanın her yerinden tıp öğrencileri sunum, sergi, yardım konserleri, kondom, broşür ve kitapçık dağıtımı veya diğer eğitici metotları kullanarak çok sayıda etkinlikle HIV&AIDS’e dair bilinci artırmaya çalışırlar.

Ayrıca uluslararası anlamda SCORA bünyesinde TSRHRT (Training Sexual and Reproductive Health and Rights Trainers) SCORA eğitmenleri yetiştirilmektedir.

SCORA’nın organize ettiği diğer önemli ve büyük programlarından biri de birçok ülkenin katılım gösterdiği SCORA X-Change değişim programıdır. Konu ülkeye ve programın periyoduna göre değişiklikler gösterir. Genelde, HIV tedavisi/testi üzerine programlar düzenlenmektedir. HIV ve Cinsel Yolla Aktarılan Enfeksiyonları (CYAE) önleme stratejileri, kanunlar, epidemiyoloji, HIV araştırmaları, etik, farklı yönleriyle cinsellik, “Çocuklar, AIDS ve Tıp Öğrencileri” gibi konuların konuşulduğu sunum ve seminerler, sosyal görevliler eşliğinde yuvarlak masa tartışmaları ve daha fazlası bu program çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Bu programın sonunda yerel ve uluslararası katılımcılara HIV&AIDS konusunda bütünsel bir bakış açısı kazandırılıp bu çok yönlü sorunun karmaşıklığı üzerinde duruluyor.

SCORA ülkeden ülkeye farklılıklar gösteren çok sayıda projeye sahiptir ve bu projelerin pek çoğu gençleri faaliyetlere çekebilmek ve yaratıcı düşünceleri harekete geçirebilmek için interaktif yöntemler kullanmak esasına dayanır. SCORA için ifade özgürlüğünü sağlamak ve güvenli alanların önemsendiği, özgür tartışma alanları açmak oldukça önemlidir. SCORA çalışmaları oldukça eğlenceli geçmekte olup genelde grup içi faaliyetlere dayanmaktadır.

Ülkeden ülkeye farklılık gösteren çalışmalarımızın yanı sıra global gündemi takip ettiğimiz ve farklı renklerlerle bir araya geldiğimiz oluşumlarımız da bulunmaktadır. 2003 yılında benzer kültürel altyapılara sahip Avrupa ülkeleri; yılda bir kez dört günlük bir seminer düzenleyip tecrübelerini, bilgilerini paylaşabilmek, yöntemlerini ve fikirlerini bir araya getirip birbirlerini eğitebilmek için Cinsel Eğitim Projelerinde Kuzey Avrupa İş Birliği Ortaklığını (NECSE) kurdu. Bugüne kadar 6 seminer organize edildi. Aynı şekilde Güney Avrupa ülkeleri de benzer faaliyetler ve seminerler üzerinde SECSE olarak çalışır. SCORA gönüllüleri bu seminerlere de katılım gösterirler.

Diğer çalışma kolları ile birlikte ortak projelerde iş birliği halinde çalışılabilir. Örneğin HIV ile yaşayanların maruz bırakıldığı ayrımcılıklar ve cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği gibi konular İnsan Hakları ve Barış Çalışma Kolu (SCORP) ile; HIV ve tüberküloz koenfeksiyonu gibi konular Halk Sağlığı Çalışma Kolu (SCOPH) ile; cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği, çocuk istismarı gibi konular Proje ve Girişimler Destek Birimi (PSD) ile ortak bir şekilde çalışılabilmektedir. Bu iş birliklerine örnekleri çeşitlendirmek mümkün.

Görüldüğü üzere vizyonumuz, misyonumuz, yaptıklarımız, yapacaklarımız ve yüksek motivasyonumuzla bizler güzel yarınlar bekliyoruz.

SCORA’yla birlikte rengarenk yarınlara; bilimle, sanatla, aktivizmle…